What did New Horizons probe discover about the dwarf planet Pluto?
Posmatramo čuvenu i jednu od najznačajnijih misija u čitavoj istoriji astronautike i istraživanja Sunčevog sistema, misija koja pomera granice ljudskog poznavanja svemira. Na putu do Plutona letelica New Horizons je posetila nekoliko planeta, zatim je proletela pored Plutona. Taj kratak susret sa nekadašnjom planetom doneo je dragocena sanjanja o neobičnom svetu.
Naišao sam na zanimljiv naučni reziltat vezan za efekte bombardovanja asteroida Ryugu koga je japanska sonda 'Hayabusa 2' gađala da bi došla do uzoraka koji se nalaze zaštićeni ispod drevne površine. Zaključci su prezentovani na 52. sastanku planetnih naučnika povodom asteroida Bennu i Ryugu.
„Epizoda pod nazivom “Kvantni heroji”, otkriva brojne prepletenosti nauke i umetnosti, posebno fantastike i fizike. “Od svih nauka koje su dospele na polje fikcije čini se da fizika drži nekako posebno mesto”, kaže dr Bunjac. On dodaje da je kvantna mehanika poslužila mnogo puta kao stvaraocima u oblasti stripa i filmova sa super herojima. Na drugoj strani, u istoriji je bilo situacija u kojima je klasična književnost uticala na nauku.
Kinez 'Chang'e 5' sleteo je juče 1. decembra 2020. u 13:11 po našem vremenu u regiji Mons Rümker (43,1° sev., 51,8° zap.). Cilj mu je prikupljanje uzoraka našeg satelita kako bi ih doneo na Zemlju. Poslednji put misija donošenja lunarnih uzoraka organizovana je pre 44 godine, kada je sovjetska 'Луна 24' donela na Zemlju oko 170 grama Mesečevog regolita. Nakon uspešnog lansiranja 24. novembra, 'Chang'e' je izvršio dve korekcije putanje pre nego što je stigao do Meseca. Prva se odigrala 24. novembra u 12:06, kada je aparat bio udaljen 160.000 km od Zemlje, a motorni impuls je trajao 2 sekunde. Druga je izvedena sledećeg dana u isto vreme, kada je sonda bila na 270.000 km, i trajala je 6 sekundi. Na kraju je 'Chang'e 5' postavljen u orbitu 28. novembra u 10:58, nakon uključivanja motora YF-37 orbitnog modula snage 3000 N u trajanju od 17 minuta (btw, ovaj motor je sličan onom koji nosi marsovska sonda 'Tianwen 1'). Prva orbita je bila jako eliptična, visine oko 220×5600 km i nagiba 42,4°. Sledećeg dana u 10:23 motor je uključen još jednom da bi zaokruglio orbitu, ovog puta na visini oko 220 km.
To nam, naravno, jasno pokazuju brojčani podaci: prečnik Meseca (3500 km), površina, obim itd. Ali brojevi, preko potrebni u proračunima, nemoćni su da daju vizualni prikaz veličine koja je potrebna našoj mašti. Zato bi bilo korisno upotrebiti određena poređenja.
Da se Zemlja kreće po strogo kružnoj orbiti, u čijem središtu se nalazi Sunce, tada bi bilo vrlo jednostavno odgovoriti na pitanje postavljeno u naslovu: bliži smo Suncu u podne, kada odgovarajuće tačke Zemljine površine, zbog rotacije Zemlje oko ose, bivaju okrenute ka Suncu. Najveća vrednost tog približavanja Suncu iznosila bi 6400 km (dužina Zemljinog poluprečnika) za ekvatorijalne tačke.
Mlečni put je deformisan ekstremnom silom gravitacije tamne materije Velikog Magelanovog oblaka
Dugogodišnje verovanje da je Mlečni put, galaksija u kojoj se nalazi naš Sunčev sistem, relativno statičan, više ne važi. Galaktički disk u obliku spirale uvija se i deformiše pod ekstremnom gravitacionom silom manje susedne galaksije - Velikog Magelanovog oblaka (VMO).
Objavljujemo tonski zapis predavanja dr Zorana Kneževića o Milutinu Milankoviću. Predavanje je održano u Kolarčevoj zadužbini, Bepgrad, 26. decembra 2019.
MILUTIN MILANKOVIĆ je jedan od najvećih srpskih naučnika. Bio je matematičar, geofizičar, građevinski inženjer, klimatolog, astronom, osnivač Katedre za nebesku mehaniku na Beogradskom univerzitetu. Njegov najveći doprinos nauci je, verovatno, objašnjenje dugoročnih promena klime na Zemlji koje su prouzrokovane promenom njenog položaja u odnosu na Sunce. Naime, objasnio je da su precesija (kružno kretanje rotacione ose), promena ugla rotacione ose planete i ekscentrična putanja Zemlje oko Sunca dominantni faktori promene klime. Te promene odigravaju se u ciklusima koje je izračunao za proteklih 600 000 godina i ukazao na naredni stogodišnji period.
Malo je opservatorija koje su tako kultne kao Arecibo iz Portorika. Pojavljivao se u mnoštvu dela fantastike, bilo direktno bilo kao 'futuristički' prizor, iako je njegova najpoznatija pojava nesumnjivo bila u filmu 'Contact' prema romanu Carla Sagana. Njegov položaj, izgrađen je u prekrasnom pejzažu između brda iskorištavajući prirodnu depresiju u terenu i s bujnom vegetacijom oko i ispod parabole teleskopa, stvorio je jedinstveno, gotovo čarobno okruženje. Antena Arecibo je dovršena 1963. godine i do 2016. je predstavljala najveći radio teleskop na svetu, s impresivnih 305 metara u prečniku. Nažalost, duga i plodna istorija ove opservatorije završila se 1. decembra 2020, kada se 820-tonska platforma obešena na visinu od 150 metara srušila na glavnu antenu, uzrokujući ozbiljnu štetu.
Kineska sonda Chang'e 5 uspešno sletela na Mesec! Snimak sletanja na površinu
Prvog Decembra 2020-te godine, Kinezi su uspešno prizemljili sondu Chang'e 5 na Mesečevu površinu. Sonda je uspešno uzela uzorak Mesečevog tla i priprema se za povratak ka Zemlji.
Da se Zemlja kreće po strogo kružnoj orbiti, u čijem središtu se nalazi Sunce, tada bi bilo vrlo jednostavno odgovoriti na pitanje postavljeno u naslovu: bliži smo Suncu u podne, kada odgovarajuće tačke Zemljine površine, zbog rotacije Zemlje oko ose, bivaju okrenute ka Suncu. Najveća vrednost tog približavanja Suncu iznosila bi 6400 km (dužina Zemljinog poluprečnika) za ekvatorijalne tačke.
KOJI TELESKOP DA KUPIM?
